နီးနီးေလးေနာ္...ေတာက္ထားၾကေဟ႔

ဦးပုိင္ကုိသြားမစမ္းနဲ႔..ပုိင္လြန္းလုိ႔ဆုိပဲ႔..

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေခတ္သစ္မွ တစ္မူ ထူးျခားလွသည္႕ ဒီမုိကေရစီေရာင္းရင္းႏွစ္ဦး

  ခု ေဖာ္ျပပါေဆာင္းပါးမွာ နာမည္ေက်ာ္ အေမရိကန္ သတင္းစာ တစ္ေစာင္ျဖစ္ေသာ နယူးေယာက္တုိင္းမ္၏ ပင္တုိင္ေဆာင္းပါးရွင္ Bill Keller အင္တာဗ်ဴး တစ္ပုဒ္ အနက္မွ အခ်ိဳ႕ကုိ မီွျငမ္း ေကာက္ႏုတ္ ဘာသာျပန္ဆုိထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ Bill Keller သည္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ သမုိင္းဝင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ခရီးစဥ္တြင္ ၎ကုိ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံ၍ ေမးခြန္း အေတာ္မ်ားမ်ား ေမးျမန္း ခဲ့သလုိ တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပင္ အဆုိပါ ႏိုင္ငံသုိ႔ေရာက္ရွိေနခဲ့သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္လည္း
 ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္။

သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ စိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ ရင္ဆုိင္ရင္း မတူညီသည္မ်ားကုိ ေဘးခ်ိတ္ၿပီး တူညီသည္မ်ားကုိ အေပးအယူ မွ်စြာျဖင့္ တုိင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေရး အတြက္ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ေနမႈအေပၚ Bill Keller က ‘The Burmese Odd Cople’ ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါးကုိ ‘ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေခတ္သစ္မွ တစ္မူ ထူးျခားသည့္ ဒီမုိကေရစီ ေရာင္းရင္းႏွစ္ဦး’ ဟု ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာမႈ ျပဳလုိက္ပါသည္။

ျမန္မာျပည္၏ ဂုိဘာေခ်ာ႕ဗ္ႏွင္႕ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလား

၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ကံၾကမၼာ အလွည့္ အေျပာင္းမွာ အံ့အားသင့္ေလာက္ စရာေကာင္းေအာင္ ေကာင္းမြန္လွ သည္ဟုပင္ ဆုိ၍ ရပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ အဆုိပါ အလွည့္အေျပာင္းက လူႀကိဳက္မ်ား ထင္ရွားသည့္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ႏွစ္ဦးျဖစ္ေသာ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလား(ေတာင္အာဖရိက)ႏွင့္ မီေခးလ္ ဂုိဘာေခ်ာ့ဗ္(႐ုရွား) ကဲ့သုိ႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးကုိပါ တစ္ၿပိဳင္တည္း ထြက္ေပၚေအာင္ ဖန္တီး ေပးလုိက္ႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ပင္ျဖစ္ပါသည္။ နယ္လ္ဆင္ မင္ဒဲလားႏွင့္ တူသူမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ၿပီး ဂုိဘာေခ်ာ့ဗ္ႀကီးႏွင့္ တူသူမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ပင္ျဖစ္သည္။

သူတုိ႔ ႏွစ္ဦးကုိ ဤမွ်ေလာက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ ေလာက္စရာ လုိသေလာဟု ေမးလာလွ်င္ ႏႈိင္းယွဥ္ရန္ ေလ်ာ္ကန္ သင့္ျမတ္လွပါ သည္ဟုပင္ ေျဖရ ပါလိမ့္မည္။

အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး အျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ၾကာ ရပ္တည္ခဲ့သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ဗိသုကာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီးျဖစ္ၿပီး အမ်ားျပည္သူ ဒီမုိကေရစီ အေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ လြတ္လပ္မႈ ရွိေရးတုိ႔အတြက္ ကုိယ္ပုိင္ လြတ္လပ္ခြင့္ မ်ားကုိ လက္လြတ္ခံကာ ၁၅ ႏွစ္ခန္႔မွ် ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံတကာမွ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ အမ်ားစု(အထူးသျဖင့္ အေနာက္ကမၻာႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား)၏ ေထာက္ခံမႈမ်ား ရရွိထားသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ သူမ်ားက ‘တုိင္းျပည္ကုိ ဦးေဆာင္ဖုိ႔ေမြးဖြားလာသူ’ တစ္ဦးအျဖစ္ ရည္ညႊန္းၾကသည္။ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္ တကၠသိုလ္ ထြက္၊ ႏုိဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္၊ ဘာသာစကား သုံးေလးမ်ိဳး ေျပာတတ္သူ အစရွိသည္ တုိ႔ကလည္း ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး၏ ျပယုဂ္ကုိ ပုိမုိရႊန္းလဲ့ ေတာက္ေျပာင္ ေစသည္။


သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွာ မူ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အသုိင္းအ၀ုိင္း တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေလာက္ ပုဂၢိဳလ္ေရး နာမည္ ေက်ာ္ၾကားမႈ မရွိေသာ္လည္း ၎သမၼတ ျဖစ္လာသည့္ သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္ ဒီမုိကေရစီေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အစြမ္းကုန္ လုပ္ကုိင္ျပႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္သူ လူထုႏွင့္ ကမၻာ့ေခါင္း ေဆာင္ႀကီးမ်ား၏ အံ့ၾသတႀကီး ခ်ီးမြမ္းမႈကို ခံထားရသူ ျဖစ္သည္။

သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္၏ အထင္ရွားဆုံးျပယုဂ္မွာ ‘႐ုိးသားမႈ’ ပင္ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ သမၼတ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ ျခင္းခံရခ်ိန္က ေတာင္ကုိရီးယား သတင္းစာ အခ်ိဳ႕က ‘Mr.Clean- ဦးသန္႔ရွင္း’ ဟုပင္ တင္စား ေရးသား ခဲ့ၾကသည္။ ဧရာ၀တီျမစ္ဝ ကြၽန္းေပၚေဒသ ဟုိင္းႀကီးကြၽန္း အနီးရွိ ေက်းရြာေလး တစ္ခု၌ ေမြးဖြား ႀကီးျပင္းခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး မိဘမ်ားမွာ ေတာင္သူ လယ္သမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ Bill Keller ႏွင့္ ျပဳလုပ္ေသာ အင္တာဗ်ဴးတြင္ “ကြၽန္ေတာ္ ဟာ အညတရ ဘဝက လာတာပါ” ဟု စတင္ေျပာဆုိသည္။


အထက္တန္းေက်ာင္း မဆုိထားဘိ၊ အလယ္တန္းေက်ာင္းပင္ မရွိေသာ အဆုိပါ ေက်းရြာေလးတြင္ မူလတန္း ေအာင္ေသာအခါ ရြာႏွင့္ မုိင္ေပါင္း ၄၀ မွ ၅၀ ခန္႔ ေဝးကြာသည့္ ေနရာတြင္ ရွိသည့္ အလယ္တန္း ေက်ာင္း၌ သုံးႏွစ္ခန္႔ တက္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ပုသိမ္ၿမိဳ႕တြင္ သုံးႏွစ္ခန္႔ ေက်ာင္းတက္ ခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းၿပီးေသာအခါ စစ္တကၠသုိလ္ ဗုိလ္ေလာင္းသင္တန္း ဝင္ေရာက္ ေျဖဆုိရာ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။

ဗုိလ္ေလာင္း သင္တန္းတြင္ ေလးႏွစ္ တက္ေရာက္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဝိဇၨာဘြဲ႕ ရရွိကာ ဒုဗုိလ္ျဖစ္လာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ႏွစ္ကာလ ၾကာျမင့္စြာ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူ ထားခဲ့ေသာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပ သမဂၢ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာမွ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ သူမ်ားအား အံ့အား သင့္ေစခဲ့သည့္ အခ်က္မွာ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္သည္ တုိင္းျပည္ကုိ တင္းက်ပ္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ တပ္မေတာ္(စစ္ဘက္) အစိုးရမွ ထြက္ေပၚ လာသည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းတစ္ဦး ျဖစ္သည့္တုိင္ အခ်ိန္ကာလတုိ အတြင္း ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ဆက္တုိက္ လုပ္ေဆာင္ျပႏုိင္ခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ပုဂၢိဳလ္ေရး သမုိင္း ေၾကာင္းကုိ ျပန္ၾကည့္မည္ ဆုိပါက ဦးသိန္းစိန္သည္ နာမည္ေကာင္း တစ္လုံးကုိ အစဥ္အဆက္ ပုိင္ဆုိင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

တူညီေသာ အျမင္မ်ား

ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔သည္ မတူညီေသာ ေနာက္ခံ သမုိင္းေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ လူမႈဘဝမ်ားကုိ ျဖတ္သန္း ခဲ့ေသာ္ျငား တုိင္းျပည္ ေကာင္းစားေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေရး အေပၚ၌ တူညီေသာ အျမင္မ်ား ရွိၾကသည္။ ယင္းမွာ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္သည္ တုိင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မႈကုိ ဆုိးဆုိးရြားရြား ထိခုိက္ေစသည္ ဟူေသာ အခ်က္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ တုိင္းျပည္ ခုိင္မာ ေတာင့္တင္းေရးႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေပးထားေသာ ကတိမ်ား အတုိင္း အမွန္တကယ္ ျဖစ္ေအာင္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေရး ဟူသည့္ ကိစၥမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေခါင္းေဆာင္ အခ်ိဳ႕၏ ပုဂၢိဳလ္ေရး အရည္အေသြးမ်ား ေပၚတြင္ မူတည္မႈ မရွိဘဲ အင္စတီက်ဴးရွင္းႀကီးမ်ားႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အေလ့အထ၊ ဒီမုိကေရစီ ယဥ္ေက်းမႈ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မႈ အေပၚတြင္သာ မူတည္ သည္ဟူေသာ အခ်က္ကုိ ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးစလုံးက တူညီစြာ နားလည္ သေဘာေပါက္ ထားသည္မွာ အားရ ေက်နပ္စရာပင္ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ အျမင္မ်ားမွာ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမ်ား အတြက္ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ ၿပီး လက္ေတြ႕က်သည့္ အျမင္မ်ားဟုလည္း ဆုိႏုိင္ပါသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္သားစရာ အေကာင္းဆုံးေသာ အခ်က္တစ္ခုမွာ ဒီမုိကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ ျပယုဂ္ ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးသမား တစ္ဦးျဖစ္ရျခင္း ဟူသည့္ အေနအထား ႏွစ္မ်ိဳး ကြဲျပား ျခားနားပုံကုိ အခ်ိန္တုိတြင္း လ်င္ျမန္စြာ နားလည္ သေဘာေပါက္ ႏိုင္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အတုိက္အခံ ႏိုင္ငံေရး သမား အားလုံး တရားမွ်တမႈ မရွိသည္ကုိသာ ျမင္ေလ့ ရွိၾကေသာ္လည္း ေစ့စပ္ ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ား၏ ေကာင္းကြက္ကုိ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သူမွာ အနည္းငယ္ သာရွိသည္ မဟုတ္ပါေလာ။ တစ္ခ်ိန္က ေတာင္အာဖရိကမွ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ နယ္လ္ဆင္မင္ဒဲလားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၇ ႏွစ္ခန္႔ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ခံခဲ့ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိသုိ႔ ၂၇ ႏွစ္တိတိ ဖမ္းဆီး အက်ဥ္းက် ခံ႐ုံျဖင့္ ေတာင္အာဖရိက ႏုိင္ငံကုိ ကယ္တင္မႈ မျပဳႏုိင္ေပ။
မစၥတာ မင္ဒဲလားသည္ ၂၇ ႏွစ္ အက်ဥ္းက် ခံခဲ့မႈႏွင့္ အက်ဥ္းေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ အာဏာ ခြဲေဝေရး ဆုိင္ရာ ေစ့စပ္ ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္မႈ ႏွစ္ခု ေပါင္းမွသာ ေတာင္ အာဖရိကႏုိင္ငံကုိ ကယ္တင္ ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ အခ်ိန္တုိ ကာလ ပိုင္း အတြင္းမွာပင္ မိမိႏွင့္ မိမိ၏ႏုိင္ငံေရး ပါတီ အေနအထားႏွင့္ ႐ႈပ္ေထြး နက္နဲ လွေသာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနကုိ ေကာင္းစြာ နားလည္ သေဘာေပါက္ ခဲ့သူျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD)ကုိ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲသုိ႔ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေစသည္။
သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စား လွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံရၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တရားဝင္ ႏုိင္ငံေရး စီးေၾကာင္းထဲသို႔ ေရာက္ရွိလာသည္။ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ အစုိးရ အဖြဲ႕အတြက္ သူမအေနျဖင့္ တာဝန္ ခံယူ၍ ပူးေပါင္း လုပ္ကုိင္ ေပးႏုိင္သည္မ်ားကုိ ကမ္းလွမ္းခဲ့ကာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ယူသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မႈအတြက္ ဧရာမ အဟန္႔အတားႀကီးမ်ား ျဖစ္ေနသည့္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈမ်ား ဖယ္ရွားေရး အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဥေရာပ သမဂၢတုိ႔ကုိ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ေန၍ ေဆာ္ၾသေပးသည္။
ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာ၌ အတိတ္ဆီက ဒဏ္ရာ ဒဏ္ခ်က္မ်ားအတြက္ လက္တုံ႔ျပန္မႈမ်ား လုံးဝ မရွိႏုိင္ ဟူေသာ အခ်က္ကုိ စစ္တပ္ဘက္က လက္သင့္ ခံလာေအာင္ လုပ္ကိုင္ရန္ လုိအပ္ပုံကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိ လာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးတြင္ မည္သည့္ ကိစၥက အႏၲရာယ္ တစ္ရပ္ သဖြယ္ ျဖစ္လာ ႏိုင္သနည္းဟု ေမးျမန္းရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အႏုိင္ ရယူလုိသူမ်ား၊ ရန္လုိသူမ်ားကုိ အႏၲရာယ္မ်ား စာရင္းတြင္ ထိပ္ဆုံး၌ ထားရွိထားေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး၏ ပ႐ုိဂရမ္

သူတုိ႔ ႏွစ္ဦး စလုံး၏ သမုိင္းဝင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ခရီးစဥ္ တြင္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ထက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အေမရိကန္ အစိုးရ အရာရွိႀကီးမ်ား၊ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား သာမက ျပည္သူမ်ားကပါ ပုိ၍ ေသာင္းေသာင္းျဖျဖႀကိဳဆုိၾကသည္မွာ နားလည္ေပး၍ ရႏုိင္ေသာ အေၾကာင္းကိစၥ တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အာရပ္ ကမၻာႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ မတူဘဲ ေသြးထြက္ သံယုိျဖစ္မႈ၊ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား မရွိေအာင္ လုပ္ကုိင္ျပႏုိင္ ခဲ့သည့္ အတြက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံသုိ႔ တက္ေရာက္လာေသာ ႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ား၏ ေကာင္းခ်ီးၾသဘာေပးျခင္းကုိ ခံခဲ့ရပါသည္။ သူသည္ တစ္ႏွစ္ခြဲခန္႔မွ်သာ ရွိေသာ သမၼတ သက္တမ္းအတြင္း ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေျမာက္အျမားကုိ လႊတ္ေပးျခင္း၊ အတုိက္အခံ အင္အားစုမ်ား ေရြးေကာက္ပြဲသုိ႔ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္လာေအာင္ ေကာင္းစြာ စည္း႐ုံးျခင္း၊ ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္သည့္ ‘မင္းတုိင္ပင္အဖြဲ႕’ ကဲ့သုိ႔ေသာ အသုိင္း အ၀ုိင္းတစ္ခုကုိ ထူေထာင္ျခင္း၊ အေနာက္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးတြင္ လုိက္ေလ်ာေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း တုိ႔ကုိ လုပ္ကုိင္ ခဲ့သျဖင့္ ကမၻာ့အသိုင္း အဝိုင္း တစ္ခုလုံး၏ ခ်ီးမြမ္း ေျပာဆုိမႈကုိ ရရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမူ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္သည္ မိမိတုိ႔ႏွင့္ အတူ အလုပ္တြဲ လုပ္၍ ရႏုိင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဤမွ် ျမန္ဆန္စြာ အေျပာင္း အလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚရသနည္း။ ယခင္ အတိတ္တုန္းက ေျပာင္းလဲမႈမ်ား မျပဳလုပ္ဘဲ အဘယ့္ေၾကာင့္ ယခုမွ လုပ္ေဆာင္ ရသနည္း။ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈ မ်ားေၾကာင့္ေလာ၊ သုိ႔မဟုတ္ အာရပ္ေႏြဦး ေတာ္လွန္ေရး ေၾကာင့္ေလာ ဟူသည့္ ေမးခြန္းမ်ားမွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ား အထူး စိတ္ဝင္စားၾကသည့္ ေမးခြန္းမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ “အစပုိင္း ကတည္းက ျပည္သူေတြ ဒီမုိကေရစီ စနစ္ကုိ လုိလား ေတာင့္တလ်က္ ရွိတယ္ ဆုိတာကုိ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ သိထားခဲ့ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အေျပာင္းအလဲေတြကုိ ႐ုတ္ျခည္း ေဖာ္ေဆာင္ေပးမႈ မျပဳခ်င္ခဲ့ပါဘူး။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုလုံး အတြက္ အႏၲရာယ္ျဖစ္မွာ စုိးလုိ႔ပါ။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္က ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းနဲ႔ ပုံမွန္ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ရတာပါ။
ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ ျပည္သူေတြက အလုိရွိလုိ႔။ အာရပ္ေႏြဦး ေတာ္လွန္ေရး ဒါမွမဟုတ္ တျခားကိစၥ တစ္ခုခုေၾကာင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု သမၼတႀကီးက ေျပာဆုိသည္။ ျမန္မာစစ္ဘက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ အေနာက္၏ ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈမ်ားေၾကာင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ဘက္သုိ႔ ဦးတည္ခဲ့ျခင္း ဟုတ္၊ မဟုတ္ ေမးျမန္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ‘မဟုတ္ပါ’ ဟု ျငင္းဆုိၿပီး ယခင္ စစ္ဘက္ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားအေနျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား လုပ္ကုိင္ရန္ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုတာမွ် အခ်ိန္ယူကာ အစီအစဥ္ ေရးဆြဲ ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ရွင္းျပသည္။ Asia Society တြင္ျပဳလုပ္ေသာ ဖုိရမ္၌ လည္း သမၼတႀကီးက အလားတူ အေျဖမ်ိဳးေပးသည္။ “ေမာ္ေတာ္ ကားတစ္စီးကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ ဆင္ျခင္စရာ တစ္ခုအေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ ေျပာလုိ ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈဟာ အရွိန္ ျပင္းျပင္း ေမာင္းၿပီး ႐ုတ္တရက္ ျပန္ေကြ႕လုိ႔ရတဲ့ ေမာ္ေတာ္ကားလုိ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ျဖစ္စဥ္ ေပၚေပါက္လာဖုိ႔ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုေလာက္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အခ်ိန္ယူ ခဲ့ရပါတယ္” ။
သမၼတႀကီး၏ ရွင္းလင္း ေျဖၾကားခ်က္ကုိ ၾကည့္မည္ ဆုိပါက လက္ရွိ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝိုင္းအား မ်ားစြာ အံ့အားသင့္ေစၿပီး ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အားလုံး နီးပါးက ခ်ီးမြမ္း ႀကိဳဆုိၾကသည္ အထိ ျဖစ္ခဲ့ေသာ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တုိ႔မွာ ယခင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊ (ယခုအၿငိမ္းစား) ဦးေဆာင္သည့္ တပ္မေတာ္ အစုိးရ လက္ထက္ ကတည္းက အပီအျပင္ ေရးဆြဲထားသည့္ ပ႐ုိဂရမ္(Programme)၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အစီအစဥ္ဟု ဆုိ၍ ရႏုိင္ပါသည္။
အဆုိပါ ပ႐ုိဂရမ္ မည္မွ် အတုိင္းအတာ အထိ ေအာင္ျမင္ႏုိင္မည္၊ ျဖစ္ထြန္းႏိုင္မည္၊ မည္မွ် အတုိင္းအတာအထိ တာရွည္ ခံႏုိင္မည္ ဟူသည္မွာ ဒီမုိကေရစီ လက္တြဲေဖာ္ ႏွစ္ဦးျဖစ္သည့္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ ႏွစ္ဦး သာမက ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးတြင္ ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ ေနသူမ်ား အားလုံး အေပၚတြင္ မ်ားစြာ မူတည္ေနသည္မွာ ျငင္း၍ရမည္ မဟုတ္ပါ။ Georgetown University မွ ပညာရွင္ ေဒးဗစ္စတိန္းဘဂ္ က ယခုအခ်ိန္သည္ နာၾကည္းမုန္းတီးမႈမ်ား ရွိေနေသာ ျမန္မာတုိ႔ အေနျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ တရားမွ်တမႈ ရရွိရန္ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္ကို အားကုိး ေနမႈ မျပဳေတာ့ဘဲ မိမိ အစုိးရကုိသာ အားကုိးရမည့္ အခ်ိန္သမယပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း အႀကံျပဳ ေျပာဆုိသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကမူ လတ္တေလာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ယခုလုိ နိဂုံးခ်ဳပ္ေျပာဆုိ သည္။ “လက္ရွိအခ်ိန္ဟာ ကြၽန္မတုိ႔ အေနနဲ႔ ကုိယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကုိယ္ရပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္လုိ႔ ထင္ပါတယ္”။

ေရာင္စုံေျမြမ်ား..ျမင္ဘူးၾကလား။

ျမန္မာမေလးမ်ား။

မီး....................ေၾကာက္တတ္သူ...။

 
လူတိုင္းေတာ့ၾကံဳဘူးေပမဲ့ သတိမထားမိတဲ့ အမွတ္တမဲ့ကိစၥေလးပါ၊ဒါေပမဲ့ ၾကံဳဘူးရင္ေတာ့ တစ္ေယာက္ထဲမေနရဲတာဘဲရွိပါတယ္ ၊မၾကံဳဘူးရင္လည္း
ေသေသခ်ာခ်ာေလ ့လာၾကည့္ပါ ။ကိုယ္ေတြ ့ပါခင္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္အေဒၚေတြေနထိုင္ရာ အလံုျမိဳ ့နယ္ကို ခဏေျပာင္းလာေနေတာ့ ဆင္မင္းေစ်းနားကလမ္းတစ္လမ္းမွာေနပါတယ္။
လမ္းထဲမွာ အမ်ားအားျဖင့္ (၂)ထပ္အိမ္ေတြမ်ားပါတယ္ ၊အခုေတာ့ အားလံုးလိုလို ကံထရိုက္တိုက္ေတြမ်ားလာျပီး (၈)ထပ္တိုက္ေတြျဖစ္ေနပါျပီး။


           တစ္ေန ့ေတာ့လမ္းမွာမိန္းမၾကီးတစ္ေယာက္အသုဘျဖစ္ပါတယ္။ရပ္ကြက္လမ္းထဲအသုဘတို ့ထံုးစံအတိုင္း အိမ္မွာျပင္ဆင္စရာရွိတာျပင္ဆင္ျပီး အိမ္ေအာက္ထပ္
ေျခရင္းဘက္မွာ ကုတင္ခင္းျပီး အသုဘကိုျပင္ဆင္ဖို ့လုပ္ပါတယ္ ။ေရခဲတိုက္ကကုလားကိုေခၚျပီး မပုပ္ေဆးကိုေပါင္ကေနဘာလီပံုးတစ္ပံုးနီးပါးထိုးထည့္ျပီး ၊ေျခမႏွစ္ဖက္
ကိုစု၊ အပ္ခ်ည္ၾကိဳးတစ္လံုးကုန္ေအာင္ခ်ည္ျပီး ၊လက္မႏွစ္ဖက္ကိုလည္း ထိုနည္းအတိုင္း အေပၚမွစုျပီး အပ္ခ်ည္ၾကိဳးတစ္လံုးကုန္ေအာင္ထပ္ခ်ည္ပါတယ္။ျ ပီးမွအေပၚမွ
ထမီ၊ အကၤ်ီအုပ္ျပီးမ်က္ႏွာကို ဇာပု၀ါအျဖဴ အုပ္ေပးလိုက္ပါတယ္။ အေပၚမွထပ္ျပိး စပယ္ပန္းအုပ္ျပီ ႏွင္းဆီပန္းအပြင့္လိုက္ ထပ္တင္ေပးလိုက္ပါတယ္၊အားလံုးျပင္ဆင္ျပီး
လူၾကီးေတြႏွင့္ကာလသားေတြလည္း ကုလားဖ်င္ထိုးသူထိုး ၊ေရေႏြးက်ိဳသူက်ိဳႏွင့္ လိုအပ္တာေတြ၀ိုင္း၀န္းလုပ္ကိုင္ျပီးေနာက္အိမ္ကိုျပန္ၾကပါတယ္။


           ညေနဘက္ေန၀င္ခါနီးအခ်ိန္မွာ အသုဘအိမ္ကိုရပ္ကြက္ထဲလာထိုင္သူထိုင္ႏွင့္ သတင္းေမးသူကလာေမးႏွင့္ အေတာ္စည္းကားေနပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ေနတဲ့အိမ္ႏွင့္
ေဘးခ်င္းကပ္ေနေတာ့ ၊ကၽြန္ေတာ္လည္း လိုအပ္တာေတြကူညီဖို ့အသုဘအိမ္ကိုေရာက္ျပီး အိမ္ေရွ ့ ကုလားဖ်င္းထိုးျပီးကုလားထိုင္ခင္းထားတဲ့ေနရာမွာ ၀ိုင္းစုျပီးအားလံုးထိုင္ေန
ၾကပါတယ္ ။အားလံုးေအးေအးေဆးေဆးပါဘဲ၊ မၾကာပါဘူး ၊ေဘး(၇)အိမ္(၈)အိမ္ေက်ာ္က``မီး၊မီး၊မီး´´ဆိုျပီးမီးလွန္ ့ သံၾကားလိုက္ရေတာ့ အသုဘအိမ္ေရွ ့မွာ၀ိုင္းထိုင္ေနတဲ့
သူေတြအားလံုး``မီး´´လို ့ေအာ္သံၾကားတဲ့ဘက္ကို လွမ္းၾကည့္ေနတံုး၊ တစ္ခ်ိန္ထဲမွာဘဲ အသုဘအိမ္ထဲကေနျပီး ကေလး၊လူၾကီး၊ မိန္းမတသိုက္ကလည္း
``အမေလးဗ်ာ´´သံျပိဳင္ေအာ္ျပီး အိမ္ေရွ ့ကိုေျပးထြက္လာပါေတာ့တယ္။ တစ္အိမ္လံုး ၀ရံုးသုန္းကားႏွင့္ ရွဳပ္ယွက္ခပ္ကုန္ေတာ့ လမ္းထဲကလူေတြလည္း ဘာမ်ားျဖစ္
ၾကတာလဲလို ့တစ္လမ္းလံုးထြက္ၾကည့္ၾကျပီး၊ မီးေလာင္တဲ့အိမ္ကိုဘဲသြားရမလို၊ အသုဘအိမ္ကိုဘဲသြားရမလို တစ္လမ္းလံုးစည္ကားေနပါတယ္။

            နည္းနည္းၾကာေတာ့မွ မီးလွန္ ့တဲ့အိမ္ကလည္း ခဏႏွင့္ျငိမ္သြားေတာ့၊ လူၾကီး၊လူငယ္အားလံုး အသုဘအိမ္ဘက္ကိုစုျပီးေရာက္ရွိလာပါတယ္။ တစ္အိမ္သားလံုး
အိမ္ထဲမ၀င္ရဲဘဲျဖစ္ေနေတာ့ ၀ိုင္းေမးၾကေတာ့မွ ေသသူရဲ ့သမီးအၾကီးကျပန္ေျပာျပတာကေတာ့၊ အိမ္ေရွ ့ကေန``မီး´´လို ့ေအာ္သံၾကားရတဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္ထဲကုတင္ေပၚ
မွာျပင္ဆင္ထားတဲ့ အသုဘေကာင္ကေနျပီး``ဗြမ္း``ကနဲေျခမႏွင့္လက္မေတြကိုစုျပီးခ်ည္ထားတဲ့အပ္ခ်ည္ ၾကိဳးေတြအားလံုးျပတ္ထြက္ျပီး အေပၚမွာလြမ္းျခံဳထားတဲ့
ထမီ၊ အက်ီ ၤႏွင့္ပန္းေတြ ေဘးဖက္သို ့ျပန္ ့က်ဲျပီးလြင့္ေနတာကိုထူးဆန္းစြာေတြ ့လိုက္ရပါတယ္ ၊ဒါေၾကာင့္အိမ္ထဲမွာေနေနတဲ့သူေတြအားလံုးလဲေၾကာက္လန္ ့တၾကား
ေအာ္ျပီးအိမ္ေရွ ့ကိုေျပးထြက္ကုန္ၾကပါတယ္။


         လူၾကီးေတြလည္း အိမ္ထဲ၀င္ၾကည့္ျပီး တစ္ကယ္ျဖစ္ေနေတာ့ အျမန္ျပန္ျပီး အသုဘကို လူျမင္ေကာင္းေအာင္ ၿပန္ၿပင္ျပီး အိမ္ေရွ ့မွာျပန္လာထိုင္ျပီးတစ္ေယာက္
တစ္မ်ိဳးႏွင့္ေျပာေနပါေတာ့တယ္၊ အသုဘကို (၃)ရက္ထားတဲ့ေန ့ေတြမွာ
အိမ္ကလူေတြအားလံုးမအိပ္ရဲၾကလို ့ကၽြန္ေတာ္အေဒၚအိမ္ကိုအားလံုး၀ိုင္းလာအိပ္ၾကပါေတာ့
တယ္။(၂၀ .၃.၁၉၈၃)ခုႏွစ္ကျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့တစ္ကယ့္အျဖစ္အပ်က္ပါ။

6-10-2012

မုိးေလ၀ါသျဂိဳလ္တုမွေပးပုိ႔ေသာဓါတ္ပုံအရေတာ႕႔ရွမ္းျပည္နယ္တခြင္မွာတိမ္ထူထပ္ေနျပီးေတာ႔ေအာက္ျမန္မာ
နုိင္ငံတခုလုံးတိမ္ေတြစုေနေသးတာကုိေတြ႕ေနရပါေသးတယ္။
ဒီနွစ္အတြက္အေနာက္ေတာင္မုန္႔သုန္ဟာအခုလေအာက္တုိဘာ(15)ရက္ေန႔ေလာက္မွာျမန္မာနုိင္ငံကအျပီး
ဆုတ္ခြါသြားမယ္လုိ႔ခန္႔မွန္းရပါတယ္။

နုိင္ငံျခားေမာ္ဒယ္

နုိင္ငံျခားေမာ္ဒယ္အလွေလး။

ျပည္သူ႔အသံကုိနားေထာင္ေသာအစုိးရ..ျပည္သူခ်စ္ေသာအစုိးရ

အိနၵိယ ဂဂၤါလင္းပိုင္ ေတြ မ်ိုးတုန္းမယ့္အေရး ရင္ဆိုင္ ေနရ

ဂဂၤါျမစ္ ထဲ ညစ္ညမ္းမႈ ေတြ ပိုမ်ားလာေန

အိနၵိယ နိုင္ငံ က ဂဂၤါ ျမစ္ နဲ့ သူ့ လက္တက္ ျမစ္ငယ္ ေတြ မွာ မ်ိုးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္ သြားမွာ ကို စိုးရိမ္ေနရတဲ့ လင္းပိုင္ ငါးေတြ ရဲ့ အေရအတြက္ ကို သဘာဝ ေတာရိုင္း တိရိစၦာန္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္သူေတြ က လိုက္ျကည့္ျပီး ေရတြက္ ေနျကပါတယ္။
ပညာရွင္ေတြ က သူတို့ ဆန္းစစ္ မႈ ကို ဥတၱာပရာေဒ့ရွ္ ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ စတင္လုပ္ေဆာင္ ေနျကတာပါ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ၇နွစ္ သူတို့ ေနာက္ဆံုး စစ္တမ္းအရ အဲဒီ လင္းပိုင္ အေရအတြက္ ၆၀ဝ ေလာက္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဂဂၤါျမစ္ေန လင္းပိုင္ငါး အေရအတြက္ အေတာ္ျမန္ျမန္ ေလ်ာ့နည္း လာေနျပီး ဒီလို နည္းလာတာ ဟာ ဆည္ေျမာင္း စီမံခ်က္ေတြ၊ ျမစ္ေျကာင္း အတြင္း ေလွ သေဘၤာသြားလာမႈ မ်ားလာတာ၊ ျမစ္ေရ ညစ္ညမ္း လာတာ စတဲ့ အေျကာင္းေတြ ေျကာင့္လို့ ပညာရွင္ေတြ ကေျပာပါတယ္။
အခု ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး သမား ေတြ ရဲ့ စီမံခ်က္ က စုစုေပါင္း ကီလိုမီတာ ၃၀ဝ၀ ေက်ာ္ ရွည္လ်ားတဲ့ ဂဂၤါ နဲ့ ျမစ္လက္တက္ ေတြ ကို လိုက္ျကည့္ျပီး လင္းပိုင္ ေတြ ကို ေရတြက္ ျကမွာျဖစ္ျပီး ၃ရက္ ေလာက္ျကပါလိမ့္မယ္။

ကင္ညာနိုင္ငံသား ၃ေယာက္က ျဗိတိသွ်အစိုးရကို တရားစြဲ

BBC News, 5 October 2012  —-  ဒီအမႈက လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္က ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီစနစ္ကို ေတာ္လွန္ပုန္ကန္ခဲ့တဲ့ လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္တဲ့ ေမာင္ေမာင္ (Mau Mau)ေတာ္လွန္ေရးတပ္မွာ ပါဝင္ခဲ့သူ ကင္ညာ နိုင္ငံသား ၃ဦးက သူတို့ဟာ ျဗိတိသွ် ကိုလိုနီစစ္တပ္ရဲ့ ညွင္းပမ္း နွိပ္စက္ခဲ့မႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခံစားခဲ့ရတယ္ဆိုျပီး တရားစြဲပါတယ္။ ကင္ညာ ၃ ဦးဟာ ဇြန္လိုင္လ တုန္းက ပဲ ဒီအမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး သက္ေသ ထြက္ဆိုခဲ့ျကပါတယ္။


ကင္ညာနိုင္ငံအတြင္း ေမာင္ေမာင္ ေတာ္လွန္ေရးကာလတုန္းက ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီစစ္တပ္ဟာ ညွင္းပန္း နွိပ္စက္မႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ကို ပထမဦးဆံုးအျကိမ္ ရင္ဆိုင္ရတာပါ။

ျဗိတိန္တရားရံုးခ်ုပ္ရဲ့ တရားသူျကီး မစၥတာ Justic Richard McCombe က ဒီအမႈနဲ့ပတ္သက္ျပီး စာရြက္စာတမ္းေတြ အေျမာက္အျမားရွိတဲ့အျပင္ ျဗိတိသွ်စစ္တပ္ကလည္း မွတ္တမ္းတင္တဲ့ေနရာမွာ ေစ့စပ္ေသခ်ာတဲ့ အတြက္ အခုအမႈကို ဆက္ျပီး စစ္ေဆးသြားမယ္လို့ ဆံုးျဖစ္ခ်က္ခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ပြားမႈဟာ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာျကာခဲ့ျပီျဖစ္သလို အဲဒီ ကာလမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ အဓိကဝန္ထမ္းေတြ သက္ရွိထင္ရွား မရွိေတာ့တာေျကာင့္ ဒီအမႈကို မွ်မွ်တတျဖစ္ေအာင္ တရားစီရင္ဖို့ဆိုတာ ခက္ခဲတယ္လို့ ျဗိတိန္အစိုးရက ဒီဆံုးျဖစ္ခ်က္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး တုန့္ျပန္ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ေတာ္လွန္ေရးတပ္သားေတြ အညွင္းဆဲခံရတာလို့ တရားစြဲ

အခုလို တရားရံုးခ်ုပ္ရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ့ပတ္သက္ျပီး တရားလို ေရွ့ေနတဦးကေတာ့ ကင္ညာမွာ သူရဲ့အမႈသည္လိုပဲ ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီစစ္တပ္ရဲ့ ညွင္းပမ္းနွိပ္စက္တာ ခံရသူေတြရွိေနျပီး အခုလို ဆံုးျဖစ္ခ်က္ေျကာင့္ သူတို့ေတြလည္း အက်ိုးခံစားခြင့္ရွိလာနိုင္ပါတယ္လို့ ေျပာျကား သြားပါတယ္။

 ဒီအမႈျပီးဖို့ တနွစ္ေလာက္ အခ်ိန္ယူသြားနိုင္တယ္လို့ သိရပါတယ္။ ဒီအမႈဟာ ဘယ္လို အျဖစ္ထြက္လာနိုင္သလဲဆိုတာကေတာ့ မေျပာနိုင္ေသးပါဘူး။ တရားရံုးျပင္ပမွာ ညွိနွိုင္းနိုင္တာ တခုကေတာ့ ဒီကင္ညာနိုင္ငံသား ၃ ဦးအတြက္ ျဗိတိန္အစိုးရ အေထာက္အပံေပးျပီး ေစာင့္ေရွာက္ထားတာက ျဖစ္နိုင္ေခ်ရွိတဲ့ ေျဖရွင္းခ်က္တခု ျဖစ္တယ္လို့ သံုးသပ္ေနျကပါတယ္။

ေအာင္ေစ..နုိင္ေစ..ျမန္မာေတြ

အတုျမင္..အတတ္သင္ဆုိတဲ႔စကားပုံေလးအတုိင္းေပါ႔

ျမန္မာေမာ္ဒယ္မေလးေရႊစင္ေနြရာသီဖက္ရွင္တဲ႔ဗ်ာ။

ပံု (၁) ျမန္မာႏိုင္ငံ ငလ်င္ဇုန္မ်ားျပ ေျမပံု (၂၀၁၂)။

၂၀၀၅က ေဒါက္တာဦးသိန္းႏွင့္အတူ ေရးဆြဲခဲ့ေသာ ေျမပံုကို ျပဳျပင္မြမ္းမံထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၁က ျဖစ္ေသာ တာေလငလ်င္ႏွင့္ အျခား ငလ်င္ဇုန္မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစား ေရးဆြဲထားသည္။ စစ္ကိုင္း ျပတ္ေရြ႕တစ္ေလ်ာက္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္အရပ္မ်ား၌ အားျပင္းေသာ ငလ်င္အရွိန္မ်ား ခံရႏိုင္ ေၾကာင္း ပံုတြင္ ျပထားသည္။ ခန္႕မွန္း တြက္ခ်က္ထားေသာ အရွိန္တန္ဖိုးမ်ားကိုလည္း ျပထားသည္။ ဤေျမပံုသည္ပင္လွ်င္ အႏၱရာယ္ Hazard ေခါင္းစဥ္ေအာက္၌သာ အက်ံဳးဝင္သည္။ ငလ်င္ပညာရပ္ ေလ့လာသူမ်ား၊ ျပည္တြင္း၌ ေဆာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္းမ်ား၊ မူဝါဒ ခ်မွတ္သူမ်ားႏွင့္ ေလ့လာသူမ်ား အတြက္ အေထာက္အကူရႏိုင္သည္။

ငလ်င္အႏၱရာယ္ က်ေရာက္ျခင္းႏွင့္ ထိခိုက္မႈေလ်ာ့က်ေရး

လူ၊ ေနအိမ္၊ တိုက္တာ အေဆာက္အဦ၊ လမ္း၊ တံတား၊ ဆည္၊ ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္၊ ေရပိုက္ စသည္တို႔သည္ သေဘာအားျဖင့္ ဝတၳဳ element ဟုသာဆိုရသည္။ အေဆာက္အဦ၏ အေရးပါမႈ importancyကိုလည္း ထည့္ထားရသည္။ ေဆးရံု၊ ေက်ာင္းမ်ားသည္ အျခား အေဆာက္အဦမ်ားထက္ ပို၍ အေရးပါသည္။ ထို ဝတၳဳ၏ ပ်က္စီးလြယ္မႈ vulnerability ကို ၾကိဳတင္ သိထားရသည္။ ထိုဝတၳဳမ်ား ငလ်င္စက္ကြင္း၌ က်ေရာက္သည္ကို exposure ဟု ဆိုသည္။ ငလ်င္ေတာ့လႈပ္သည္ ငလ်င္စက္ကြင္းႏွင့္ ေဝးလွ်င္ အထိအခိုက္ risk သက္သာမည္။ သို႕မဟုတ္ ထိခိုက္မႈ မရွိ။

 ငလ်င္ စက္ကြင္းေတာ့ က်သည္။ ငလ်င္လည္း လႈပ္သည္။ သို႕ေသာ္ အေဆာက္အဦက ပ်က္စီးဖို႕ရာ မလြယ္ဆိုလွ်င္ အထိအခိုက္ နည္းျပန္သည္။ ဤအခ်က္မ်ားအေပၚ ဆက္စပ္ျပရလွ်င္ အထိအခိုက္သည္ ငလ်င္အႏၱရာယ္ရွိေနမႈ၊ပ်က္စီးလြယ္မႈ ႏွင့္အႏၱရာယ္စက္ကြင္း၌က်ေရာက္ေနမႈတို႕၏ ေျမာက္လဒ္ပင္ ျဖစ္သည္။

    risk = hazard x vulnerability x exposure

     စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း တစ္ေလ်ာက္ ေတာင္မွ ေျမာက္ထိ ထင္ရွားေသာ ျပတ္ေရြ႕ၾကီး ျဖစ္ကာ ငလ်င္ၾကီးမ်ားလည္း လႈပ္သည္။ ငလ်င္အႏၱရာယ္လည္း ရွိေနျပီး ငလ်င္ေၾကာင့္ အရွိန္ ျပင္းျပင္း ခံရမည္ကိုလည္း ပံု (၁)အရ သိႏိုင္သည္္။ 

လူေနထူထပ္ေသာ ျမိဳ႕ၾကီးမ်ားသည္ ထိုျပတ္ေရြ႕ေပၚ သို႔မဟုတ္ ျပတ္ေရြ႕အနီး၌ တည္ထားၾကသည္။ ပံု (၂)။ လူဦးေရ ၁၀သန္းခန္႕သည္ ဤျပတ္ေရြ႕ဇုန္၌ ရွိေန ၾကသည္။

 ေဆာက္လုပ္ဆဲ၊ ေဆာက္လုပ္ျပီး၊ ေဆာက္လုပ္ရန္ လ်ာထားေသာ တမံစီမံကိန္းမ်ား၊ ျမိဳ႕သစ္မ်ား ကလည္း ဤျပတ္ေရြ႕ဇုန္၌ ရွိေနျပန္သည္။ ထိုထို ျမိဳ႕ရြာမ်ား၌ လူေနအိမ္ေျခ၊ ေက်ာင္း၊ ေဆးရံု စသည္ တို႕မွာလည္း အင္ဂ်င္နီယာအတတ္သံုးကာ ေဆာက္သည့္ ငလ်င္ဒဏ္ခံအေဆာက္အဦမ်ား မဟုတ္ၾကေခ်။ ထိုအခ်က္က ပ်က္လြယ္မႈ ျမင့္မားေနသည္ကို ျပသည္။

 
ပံု (၂) စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ႏွင့္ ျမိဳ႕မ်ားတည္ေနပံု။

     ငလ်င္စက္ကြင္း သို႕မဟုတ္ အင္အားျပင္းဇုန္မ်ား၌လည္း ရွိေနၾကေသာ ထိုလူေန အိမ္၊ တိုက္တာ အေဆာက္အဦမ်ားသည္ အစကတည္းက အထိအခိုက္မ်ားမည့္ အေနအထားသို႕ ေရာက္ေနသည္။ ဒါတင္လား ဆိုေတာ့လည္း မကေသးပါ။ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ျမိဳ႕ရြာတို႕၏ အရြယ္အစားသည္ ၾကီးထြား လာၾက သည္။ ထို႕အျပင္ စက္မႈ စေသာ လုပ္ငန္းစုမ်ားလည္း တိုးပြါးလာသည္။ ၁၉၃၀ ပဲခူးငလ်င္ လႈပ္စဥ္က ပဲခူးႏွင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မ်ား၏ အရြယ္အစားသည္ ၂၀၁၂ ၌ မ်ားစြာ ေျပာင္းလဲသြားသည္။ ပံု (၃)။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ဧရိယာသည္ ၁၉၃၀ ထက္ အဆ ၂၀ နီးပါးရွိသည္။ သို႕ေသာ္ အေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ပံုက အဆ၂၀ေကာင္းမလာပါ။

၁% ေလာက္သာ ခိုင္ခန္႕ျပီး အျခား အေဆာက္အဦမ်ားမွာ အင္ဂ်င္နီယာ အတတ္သံုး၍ ေဆာက္မထားျခင္း၊ ကာလႏွင့္ ရာသီဒဏ္ ၾကာရွည္စြာ ခံထားရျခင္းမ်ားေၾကာင့္ အေဆာက္အဦ၏ ခံႏိုင္ရည္ က်ဆင္းေနျခင္း စေသာ အားနည္းခ်က္ အျပည့္ႏွင့္ ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ၾကာ အေဆာက္အဦမ်ား ျပိဳက်ေနေသာ သတင္းမ်ား မၾကာခန ၾကားေနရသည္မွာလည္း ေကာင္းေသာ အခ်က္ မဟုတ္ပါ။

ပံု (၃) ၁၉၃၀ ႏွင့္ ၂၀၁၂ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၏ အရြယ္အစား ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္။
     ၁၉၃၀ ပဲခူး ငလ်င္လႈပ္စဥ္က ရန္ကုန္၌ အေဆာက္အဦမ်ား ျပိဳသျဖင့္ လူ ၅၀ ခန္႕ ဆံုးရံႈးဖူးသည္။ ထိုစဥ္က လူဦးေရ ၁ သိန္းခန္႕ ေနသည္။ ယခု လူဦးေရ ၅သန္း၊ ျမိဳ႕ျပဧရိယာ အဆ ၂၀၊ ခံႏိုင္ရည္ က်ဆင္း ေနေသာ အေဆာက္အဦမ်ားႏွင့္ဆိုလွ်င္ အထိအခိုက္ risk သည္ မ်ားႏိုင္ဖြယ္ရာရွိသည္။ ထို႕အျပင္ ျမိဳ႕ဧရိယာကို အေရွ႕ဖက္ရွိ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ဖက္သို႕ ခ်ဲ႕ေနသည္။ အင္အားျပင္းေသာ ငလ်င္စက္ကြင္းသို႕ တိုးဝင္ ေနသကဲ့သို႕ ျဖစ္သည္။ အျခားျမိဳ႕မ်ားလည္း ထိုနည္းတူစြာပင္ ျဖစ္သည္။ ျမိဳ႕ျပအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား၊ စီမံခန္႕ခြဲေရး သမားမ်ားအား ဤအခ်က္ကို အေရးတၾကီး စဥ္းစားၾကေစလိုေၾကာင္း တိုက္တြန္းလိုက္သည္။
     အထိအခိုက္နည္းရန္ နည္းလမ္းမ်ားကိုလည္း ကၽြမ္းက်င္သူ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ကာ အေဆာတလ်င္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အထူး တိုက္တြန္းလိုက္ပါသည္။ ပထမဦးစြာ ပ်က္စီးလြယ္မႈ အေျခအေန vulnerability ကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ရမည္။ အားနည္းေနေသာ အပိုင္းမ်ားကို က်ားကန္ ေပးရမည္။ လူအမ်ား သိရွိ လိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ရန္ကိုလည္း စီစဥ္ထားရမည္။ တစ္ဖက္ကလည္း အေရးေပၚ အေျခအေနကို စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားရမည္။

References

• Maung Thein and Tint Lwin Swe. 2006. Earthquake zone map of Myanmar, Myanmar Earthquake Committee.
• Oldham, T. 1883. A cataloogue of Indian Earthquakes from the earliest time to the end of AD1869. Memoirs of Geological Survey of India Vol.. XIX Pt.3
• Shwe Gaing Tha (1976) Historical Earthquakes and the Bagan Earthquake, Sanay Literature Group, Yangon, Myanmar (in Burmese).
• http://earthquakemyanmar.wordpress.com/2011/08/14/the-bagan-earthquake-1975/
• http://earthquakemyanmar.wordpress.com/short-recurrence-intervals-of-the-sagaing-fault/
• http://earthquakemyanmar.wordpress.com/earthquake-risk-of-major-cities-along-the-sagaing-fault/

Posted 1st January by Tint

Labels: Earthquakes of Myanmar 

Ref:U Tin Lwin Swe blogspot.com

 

ထူးဆန္းေသာကေလးအာဖရိကတြင္ေမြးဖြား။

မဆီမဆိုင္ က်ေနာ္တို႔ေတာင္ ပံုကို ၾကည့္ၿပီး စိတ္ထိခိုက္တာ ကိုးလလြယ္ဆယ္လဖြားရတဲ့ မိဘေတြဆို ပိုခံစားရမွာေပါ့။

ကေလးက ေမြးကတည္းက မ်က္လံုးႀကီးတစ္လံုးပဲ ပါတယ္။ အထဲမွာ မ်က္ဆံႏွစ္လံုး၊ ပါးစပ္ ႏွာေခါင္းမရွိ။ ေျခလက္ ပံုမွန္။ လိင္အဂၤါ (ဖို၊မ)ႏွစ္ခုပါ။

အဖရိကတိုက္လို႔ပဲ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ေသ၊ ရွင္ မေဖာ္ျပထားပါ။

ခမ္းကီး

ျမန္မာျပည္မွ အမြန္ျမတ္ဆံုးေသာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲ မွတ္တမ္း